Najznačajnije građevine koje i sada ulepšavaju centar Novog Sada, građene su u različitim stilovima – od baroka, preko klasicizma, romantizma, pa do eklektike, koja će zajedno sa secesijom trajati do Prvog svetskog rata. 

Pojava eklektičke arhitekture u Novom Sadu počela je gotovo istovremeno sa gradnjom dve spratne palate: jedne u današnjoj Ulici kralja Aleksandra br. 3 (izgradio grof Sečenj), i druge, danas poznatije kao Matičarsko zdanje, na Trgu mladenaca (grof Parčetić). 

U poslednjoj deceniji XX veka izgled grada znatno je izmenjen izgradnjom novog Magistrata (Gradske kuće), i rimokatoličke crkve Ime Marijino, po projektu Georga Molnara, te hotela Majer (današnja filijala Vojvođanske banke). Ove tri građevine i danas krase Trg slobode. Nešto dalje nalaze se Episkopski dvor i Zmaj Jovina gimnazija arhitekte Vladimira Nikolića, bečki arhitekta Franc Voruda projektovao je zgredu Centralnog kreditnog zavoda koja i sada krasi ugao Miletićeve i Grčkoškolske ulice. 

Arhitekturu Novog Sada obeležile su i zgrada Sudske palate, današnji Muzej Vojvodine, arhitekte Đuke Vagnera, te Učiteljski konvikt u Nikolajevskoj ulici, lokalnog graditelja Antona Tikmajera, današnji srednjoškolski dom. Grupi ovih reprezentativnih i stilski značajnih objekata pripadaju i nekadašnji hotel Central, danas zgrada stare pošte na Trgu mladenaca, i palata u Jevrejskoj ulici br. 21, koju građani danas zovu Katastar. 

U periodu s početka XX veka, secesijanski stil možemo videte u Menratovoj palati, Vinklovoj palati, Palati Gvozdeni čovek, koje su sve smeštene u glavnoj ulici u Trgu slobode, a nešto dalje kroz Jevrejsku ulicu i u pravcu Futoga, izgrađeni su Sinagoga, zgrada Elektrotehničke škole, Jodna banja, Gradska bolnica. 

Posle Prvog svetskog rata, dolazi do velikog graditeljskog entuzijazma i uređuju se do tada zapostavljeni, neuređeni prostori, naročito prema obali Dunava, gde su sve do tada austrougarske vlasti zabranjivale gradnju zbog Brukšanca i takozvane odbrambene zone. Moderna arhitektura sve je zastupljenija, a njeni najbolji predstavnici u Novom Sadu su Tanurdžićeva palata, Klajnova palata, Sokolski dom, Palata trgovačke omladine, Kora hleba, zgrada Jugoslovenskog dnevnika – sve dela arhitekte Đorđa Tabakovića. 

Beogradski arhitekta Dragiša Brašovan autor je Banovinskog kompleksa i Radničkog doma, a ruski projektanti Juraj Nikolajevič Šreter i Konstantin Petrovič de la Valet projektovali su Dom narodnog zdravlja na današnjem Bulevaru Mihajla Pupina, i Oficirski dom na obali Dunava, koji se izdvajaju od ostalih aktuelnih tokova, jer mnogo podsećaju na ruski klasicizam. 

Autor: msr Ljiljana Dragosavljević Savin, istoričar
Foto: Jelena Ivanović