Uzbudljiva hronologija Novog Sada

Mnogo šta se promenilo otkako je Novi Sad dobio svoje ime, grb i pravo na samoupravu. Ova uzbudljiva hronologija podsetiće vas na najznačajnije događaje koji su tokom prethodne 273 godine obeležili naš grad.

1748.

Marija Terezija

Marija Terezija

1. Februara carica Marija Terezija dodeljuje mestu status slobodnog kraljevskog grada nazvavši ga Novi Sad, Neoplanta, Neusatz, Újvidék.
 
1748.

1785.

Zaharije Orfelin

Zaharije Orfelin Zaharije Orfelin, jedan od najznačajnijih predstavnika barokne umetnosti kod Srba, preminuo je u Novom Sadu.

1785.

1789.

Josif II

Josif DrugiReformator car Josif II otvara u Novom Sadu prvu multukonfesionalnu gimnaziju. 

1789.

1790.

Građansko streljačko društvo

Građansko streljačko društvoOsnovano je Građansko streljačko društvo, prva sportska družina u Novom Sadu.

1790.

1809.

Vuk Karadžić

Vuk Stefanović KaradžićVuk Karadžić, tvorac najsavršenijeg fonetskog pisma na svetu, boravi u Novom Sadu. 

1809.

1813.

Karađorđe Petrović

Karađorđe PetrovićVođa Srpske revolucije, vožd Karađorđe Petrović, interniran je na Petrovaradinskoj tvrđavi. 

1813.

1819.

Pavel Jozef Šafarik

Pavel Jozef ŠafarikPavel Jozef Šafarik, otac moderne slavistike i jedna od najznačajnijih ličnosti u istoriji Slovačke, dolazi u Novi Sad kako bi postao direktor današnje gimnazije „Jovan Jovanović Zmaj”.

1819.

1824.

Letopis Matice srpske

Letopis Matice srpskePokrenut je Letopis Matice srpske, najstariji književni časopis u Evropi.

1824.

1843.

Kneginja Ljubica

Kneginja LjubicaKneginja Ljubica, supruga drugog vođe Srpske revolucije, Miloša Obrenovića, preminula je u Novom Sadu. 

1843.

1845.

Srpska čitaonica

Gradska bibliotekaPrateći evropski trend obeležen idejom buđenja naroda i kulturnog preporoda, osniva se Srpska čitaonica, važno mesto kulturnog delanja u gradu. 

1845.

1847.

Johan Štraus II

Johan Štraus IIJohan Štraus II, austrijski kompozitor, poznat i kao „kralj valcera”, boravi u Novom Sadu.

1847.

1848.

Mihailo Obrenović

Mihailo ObrenovićNovi Sad je posetio reformator i borac za oslobođenje balkanskih naroda, srpski knez Mihailo Obrenović

1848.

1849.

Srpska revolucija

Srpska revolucijaTokom revolucija širom Evrope, posle bombardovanja, uništeno je dve trećine Novog Sada.

1849.

1852.

Almaška crkva

Almaška crkvaCar Franc Jozef I posetio je Novi Sad gde je prisustvovao pravoslavnoj liturgiji u Almaškoj crkvi i misi u Petrovaradinu. 

1852.

1856.

Svetozar Miletić

Svetozar MiletićNarodni tribun Svetozar Miletić doseljava se u Novi Sad i ostaje upamćen kao najčuveniji gradonačelnik Novog Sada. 

1856.

1861.

Jovan Đorđević

Jovan ĐorđevićPisac srpske nacionalne himne Bože pravde, Jovan Đorđević, inicirao je osnivanje najstarijeg nacionalnog teatra – Srpskog narodnog pozorišta.

1861.

1862.

Đura Jakšić

Đura JakšićNovi Sad je bio plodno mesto za formiranje jednog od najpoznatijih srpskih slikara i pesnika, Đure Jakšića

1862.

1864.

Matica srpska

Matica srpskaMatica srpska, jedno od najstarijih udruženja građana u Evropi, preteča drugih slovenskih ustanova sabornog karaktera, osnovana 1826. godine, seli se iz Budimpešte u Novi Sad.

1864.

1866.

Laza Kostić

Laza KostićU Novi Sad se doselio Laza Kostić, najveći pesnik srpskog romantizma i jedan od prvih, i do današnjih dana, najboljih prevodilaca Šekspirovih dela, akademik, političar, diplomata, novinar, sportista i doktor prava. 

1866.

1871.

Jovan J. Zmaj

Jovan Jovanović ZmajJedna od prvih razglednica na svetu izašla je u listu čiji je vlasnik bio Novosađanin i najčuveniji dečji pesnik u Jugoistočnoj Evropi – Jovan Jovanović Zmaj

1871.

1876.

Josif Runjanin

Josif RunjaninJosif Runjanin, samouki srpski kompozitor i autor ode srpskom junaštvu „Rado ide Srbin u vojnike” i hrvatske himne „Lijepa naša domovino”, kao penzionisani oficir austrougarske vojske, doselio se u Novi Sad. 

1876.

1892.

Električno osvetljenje

Elektricno osvetljenjeNovosađani, ubrzo nakon Londona, Pariza i drugih velikih gradova u Evropi, dobijaju prvo električno osvetljenje. 

1892.

1896.

Momčilo Tapavica

Momcilo TapavicaNa prvoj Olimpijadi u Atini, Novosađanin Momčilo Tapavica osvaja bronzanu medalju u tenisu.

1896.

1897.

Prva filmska projekcija

Prva filmska projekcijaPrva filmska projekcija u Novom Sadu održana je samo dve godine posle premijere braće Limijer u Parizu.

1897.

1902.

Miloš Marić

Gimnazija J.J.ZmajMiloš Marić, jedan od pionira moderne genetike, maturirao je u novosadskoj gimnaziji „Jovan Jovanović Zmaj”.

1902.

1904.

Branislav Nušić

Srpsko narodno pozorišteBranislav Nušić, najčuveniji srpski komediograf i pisac, postaje upravnik Srpskog narodnog pozorišta. 

1904.

1905.

Mileva Ajnštajn

Mileva Ajnštajn (rođ. Marić)Srpska naučnica, Mileva Ajnštajn (rođ. Marić) prvi put sa suprugom Albertom Ajnštajnom, budućim nobelovcem, posećuje svoj rodni grad.

1905.

1909.

Sinagoga

Sinagoga Novi SadZavršena je izgradnja jedne od najlepših i najvećih sinagoga u Srednjoj Evropi. 

1909.

1910.

Industrijalizacija grada

Industrijalizacija gradaPuštena je u rad elekrrična centrala koja omogućava dalji razvoj industrijalizacije grada.

1910.

1911.

Štrand

ŠtrandŠtrand, jedna od najlepših dunavskih plaža, otvorio je svoje kapije.

1911.

1913.

Aerodrom

Prvi aerodromSamo deset godina od otkrića braće Rajt, u Novom Sadu se otvara aerodrom, a potom i prva fabrika aviona na Balkanu (1923).

1913.

1914.

Potrovaradinska tvrđava

Petrovaradinska tvrđavaOd početka Prvog svetskog rata, Petrovaradinska tvrđava postaje kazamat za mnoge ličnosti, pa i tada mladog vojnika Josipa Broza Tita, u budućnosti jednog od vođa svetskog radničkog pokreta i osnivača Pokreta nesvrstanih.

1914.

1918.

Kraljevina Srbije

1918.Novi Sad postaje deo Kraljevine Srbije, zemlje-pobednice Prvog svetskog rata. 

1918.

1919.

Franja Stefanović

Franja StefanovicNovosadski kompozitor Franja Štefanović je, kao rodonačelnik prve opere na svetu u kojoj sve uloge tumače deca, napisao svoje najuspešnije delo Šumska kraljica

1919.

1922.

General Vrangel

General VrangelGeneral Vrangel, vođa ruske carske vojske u izgnanstvu, posećuje svoje sunarodnike koji su se u velikom broju posle Oktobarske revolucije naselili u Novom Sadu i okolini.

1922.

1924.

Stadion Karađorđe

Stadion KarađorđeDeset godina nakon osnivanja fudbalskog kluba Vojvodina, njegovi fudbaleri odigraće svoju prvu utakmicu na stadionu Karađorđe otvorivši vrata za dalji razvoj sportskog društva, koje će u svojoj dugogodišnjoj istoriji iznedriti velika imena evropskog i svetskog sporta.

1924.

1926.

Tagora

TagoraTagora, indijski pesnik i filozof, dobitnik Nobelove nagrade za književnost, održao je predavanje u Novom Sadu.

1926.

1927.

Milutin Milanković

Milutin MilankovićMilutin Milanković, tvorac najpreciznijeg kalendara na svetu, kojeg je NASA uvrstila među deset najzaslužnijih svetskih naučnika za razvoj nauke o Zemlji, završava svoju čuvenu Kroz vasionu i vekove, koju će već naredne godine u Novom Sadu objaviti Matica srpska. 

1927.

1928.

Artur Rubinštajn

Artur RubinštajnArtur Rubinštajn, jedan od najznačajnijih pijanista 20. veka, održao je koncert u Novom Sadu.

1928.

1929.

Sedište Dunavske banovine

Industrijalizacija gradaNovi Sad postaje sedište Dunavske banovine i jedan od regionalnih centara Kraljevine Jugoslavije. 

1929.

1936.

Nikola Tesla

Nikola TeslaNikola Tesla, Prometej savremenog doba, proglašen je za počasnog građanina Novog Sada.

1936.

1937.

Fotosekcija TD „Fruška Gora“

Foto sekcija turistickog drustvaFoto-sekcija Turističkog društva Fruška gora iz Novog Sada dobija gran-pri na svetskoj izložbi u Parizu. 

1937.

1939.

Banska palata

Banska palataSvečano je otvorena Banska palata u Novom Sadu, koju je Fejdon, vodeći svetski izdavač u oblasti umetnosti i arhitekture, uvrstio među najznačajnije građevine sveta u XX veku, svrstavši time arhitektu Dragišu Brašovana među pionire moderne arhitekture.

1939.

1942.

Novosadska racija

Novosadska racijaMasovno pogubljenje Srba, Jevreja i Roma tokom Drugog svetskog rata u okupiranom Novom Sadu i okolini ostaće u istoriji upamćeno kao zloglasna Novosadska racija.

1942.

1944.

Oslobođenje

Oslobođenje Novog SadaNovi Sad je oslobođen od fašizma. 

1944.

1954.

Osinavanje fakulteta

1954Osnivanje dva fakulteta i novih ustanova kulture iste godine ispostaviće se kao ključno za dalji razvoj i konačno pozicioniranje Novog Sada kao značajnog naučnog i kulturnog centra. 

1954.

1956.

Sterijino pozorje

Sterijino pozorje - 1956Ustanovljeno je Sterijino pozorje, jedno od najznačajnijih međunarodnih pozorišnih smotri u ovom delu Evrope, i tako odata pošta jednom od utemeljivača moderne srpske kulture – Jovanu Steriji Popoviću.

1956.

1957.

Zmajeve dečje igre

1957Matica srpska osniva Zmajeve dečje igre, jedan od najstarijih dečjih festivala u oblasti kulture u Evropi.

1957.

1958.

Novosadski sajam

Novosadski sajamTrideset pet godina nakon osnivanja, Novosadski sajam postaje član Unije međunarodnih sajmova. 

1958.

1960.

Olimpijsko zlato u Rimu

Silvester Takač i Novak Roganović su dva fudbalera legendarnog tima novosadske Vojvodine, koji su sa selekcijom Jugoslavije osvojili olimpijsko zlato u Rimu. 

1960.

1965.

Luj Armstrong

Luj ArmstrongLuj Armstrong, jedan od najuticajnijih džez muzičara, nastupio je u Novom Sadu.

1965.

1966.

Holivudske zvezde

U Novom Sadu počinju da snimaju holivudske zvezde – Entoni Kvin, Bert Lankaster, Donald Saterlend, Klint Istvud i mnogi drugi.

1966.

1967.

Janika Balaž

Janika BalažFilm Skupljači perja za jugoslovensku kinematografiju osvaja gran-pri žirija Kanskog festivala zahvaljujući čemu i čuveni novosadski tamburaški orkestar Janike Balaža stiče svetsku slavu.

1967.

1969.

Želimir Žilnik

Želimir ŽilnikŽelimir Žilnik, novosadski reditelj, za film Rani radovi osvojio je berlinskog Zlatnog medveda, a ova nagrada je samo jedna u nizu onih koje su učinile da Novi Sad postane prepoznatljiv kao jedan od značajnijih avangardnih centara u Evropi.

1969.

1972.

David Ojstrah

Novi Sad je posetio David Ojstrah, jedan od najboljih violinista 20. veka.

1972.

1976.

Marija Veger

Novosađanka Marija Veger, jedna od najboljih košarkašica Starog kontinenta svih vremena, prvi put će kao kapiten predvoditi najbolji tim Evrope.

1976.

1978.

Đorđe Balašević

Đorđe BalaševićĐorđe Balašević, najčuveniji novosadski kantautor, snima jedan od svojih prvih velikih hitova Prva ljubav u čuvenom Studiju M, gde su nastupale najveće muzičke zvezde jugoslovenske scene, tada jedne od najznačajnijih u Evropi.

1978.

1980.

Slobodan Kačar

Slobodan KačarSlobodan Kačar, član novosadske Vojvodine, okitio se zlatnom olimpijskom medaljom što će biti samo uvertira u osvajanje četiri najznačajnije svetske titule u profesionalnom boksu.

1980.

1982.

Majkl Džordan

SPENSMajkl Džordan, za mnoge najbolji košarkaš svih vremena, igrao je u Novom Sadu u Sportskom i poslovnom centru Vojvodina (SPENS), koji je godinu dana ranije otvoren za 36. Svetsko prvenstvo u stonom tenisu.

1982.

1987.

Čet Bejker

Čet BejkerNovosađani su među poslednjima imali priliku da čuju čuvenog džez muzičara Četa Bejkera.

1987.

1988.

Novosadska škola stripa

Novosadska škola stripaNovosadska škola stripa postaje svetski poznata ljubiteljima devete umetnosti posle saradnje Novosađanina Zorana Janjetova sa čuvenim Alehandrom Hodorovskim.

1988.

1991.

Monika Seleš

Monika SelešNovosađanka Monika Seleš postaje prvi reket sveta.

1991.

1996.

Aleksandra Ivošev

Aleksandra IvoševAleksandra Ivošev postaje prva Novosađanka koja osvaja olimpijsko zlato, a na istom takmičenju u Atlanti osvaja i drugu, bronzanu medalju u streljaštvu.

1996.

1999.

NATO bombardovanje

Novi Sad bombradovanjeNovi Sad ponovo ostaje bez svojih mostova tokom NATO bombardovanja SR Jugoslavije. 

1999.

2000.

Zlatni odbojkaši

OdbojkaVećinu tima i stručnog štaba „zlatnih odbojkaša” na Olimpijskim igrama u Sidneju činili su bivši i tadašnji članovi novosadskog kluba Vojvodina.

2000.

2001.

Trifun Dimić

Trifun DimićTrifun Dimić, utemeljivač romologije, osnivač Matice romske i prvi na svetu prevodilac Biblije na romski jezik, preminuo je u Novom Sadu. 

2001.

2002.

Aleksandar Tišma

Aleksandar TišmaAleksandar Tišma, pisac koji je svojim delima Novi Sad učinio prepoznatljivim na književnoj mapi Evrope, dobio je svoje poslednje veliko evropsko priznanje postavši član Akademije umetnosti u Berlinu. 

2002.

2012.

Košarka 3 na 3

KošarkaOsvajanjem zlatne medalje na prvom zvaničnom FIBA Svetskom prvenstvu u Atini Novosađani započinju period svetske dominacije u košarci 3 na 3.

2012.

2013.

EXIT festival

EXITExit festival, nakon više od decenije okupljanja najvećih muzičkih zvezda popularne kulture i posetilaca iz celog sveta, osvaja po prvi put titulu Najbolji muzički festival, najprestižniju festivalsku nagradu u Evropi.

2013.

2015.

Mario Vargas Ljosa

Mario Vargas LjosaNovi Sad je posetio peruanski nobelovac, književnik, Mario Vargas Ljosa, a već sledeće godine i turski književnik, takođe nobelovac, Orhan Pamuk.

2015.

2016.

Dve evropske titule

NSNovi Sad osvaja dve prestižne evropske titule – titulu Evropske prestonice kulture i titulu Omladinske prestonice Evrope. 

2016.

2017.

MŠ „Isidor Bajić“

MŠ isidor BajićSimfonijski orkestar novosadske Muzičke škole Isidor Bajić proglašen je za najbolji omladinski orkestar u Evropi.

2017.

2018.

Ivana Španović

Ivana ŠpanovićZlatnu medalju u skoku u dalj na Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani osvaja najtrofejnija srpska atletičarka, Ivana Španović, članica novosadskog kluba Vojvodina.

2018.

2019.

Omladinska prestonica Evrope

Omladinska prestonica EvropeNovi Sad je Omladinska prestonica Evrope sa krilaticom „Otvorena vrata”.

2019.

2022.

Evropska prestonica kulture

Evrospka prestonica kultureNovi Sad je Evropska prestonica kulture sa sloganom „Za nove mostove”.

2022.

1748.

Marija Terezija

Marija Terezija

 
 
 
 
 
1. Februara carica Marija Terezija dodeljuje mestu status slobodnog kraljevskog grada nazvavši ga Novi Sad, Neoplanta, Neusatz, Újvidék.
 

1785.

Zaharije Orfelin

Zaharije Orfelin

 

 

 

Zaharije Orfelin, jedan od najznačajnijih predstavnika barokne umetnosti kod Srba, preminuo je u Novom Sadu.

1789.

Josif II

Josif Drugi

 

 

 

Reformator car Josif II otvara u Novom Sadu prvu multukonfesionalnu gimnaziju. 

1790.

Građansko streljačko društvo

Građansko streljačko društvo

 

 

 

Osnovano je Građansko streljačko društvo, prva sportska družina u Novom Sadu.

1809.

Vuk Karadžić

Vuk Stefanović Karadžić

 

 

 

Vuk Karadžić, tvorac najsavršenijeg fonetskog pisma na svetu, boravi u Novom Sadu. 

1813.

Karađorđe Petrović

Karađorđe Petrović

 

 

 

Vođa Srpske revolucije, vožd Karađorđe Petrović, interniran je na Petrovaradinskoj tvrđavi. 

1819.

Pavel Jozef Šafarik

Pavel Jozef Šafarik

 

 

 

Pavel Jozef Šafarik, otac moderne slavistike i jedna od najznačajnijih ličnosti u istoriji Slovačke, dolazi u Novi Sad kako bi postao direktor današnje gimnazije „Jovan Jovanović Zmaj”.

1824.

Letopis Matice srpske

Letopis Matice srpske

 

 

 

Pokrenut je Letopis Matice srpske, najstariji književni časopis u Evropi.

1843.

Kneginja Ljubica

Kneginja Ljubica

 

 

 

Kneginja Ljubica, supruga drugog vođe Srpske revolucije, Miloša Obrenovića, preminula je u Novom Sadu. 

1845.

Srpska čitaonica

Gradska biblioteka

 

 

 

Prateći evropski trend obeležen idejom buđenja naroda i kulturnog preporoda, osniva se Srpska čitaonica, važno mesto kulturnog delanja u gradu. 

1847.

Johan Štraus II

Johan Štraus II

 

 

 

Johan Štraus II, austrijski kompozitor, poznat i kao „kralj valcera”, boravi u Novom Sadu.

1848.

Mihailo Obrenović

Mihailo Obrenović

 

 

 

Novi Sad je posetio reformator i borac za oslobođenje balkanskih naroda, srpski knez Mihailo Obrenović

1849.

Srpska revolucija

Srpska revolucija

 

 

 

Tokom revolucija širom Evrope, posle bombardovanja, uništeno je dve trećine Novog Sada.

1852.

Almaška crkva

Almaška crkva

 

 

 

Car Franc Jozef I posetio je Novi Sad gde je prisustvovao pravoslavnoj liturgiji u Almaškoj crkvi i misi u Petrovaradinu. 

1856.

Svetozar Miletić

Svetozar Miletić

 

 

 

Narodni tribun Svetozar Miletić doseljava se u Novi Sad i ostaje upamćen kao najčuveniji gradonačelnik Novog Sada. 

1861.

Jovan Đorđević

Jovan Đorđević

 

 

 

Pisac srpske nacionalne himne Bože pravde, Jovan Đorđević, inicirao je osnivanje najstarijeg nacionalnog teatra – Srpskog narodnog pozorišta.

1862.

Đura Jakšić

Đura Jakšić

 

 

 

Novi Sad je bio plodno mesto za formiranje jednog od najpoznatijih srpskih slikara i pesnika, Đure Jakšića

1864.

Matica srpska

Matica srpska

 

 

 

Matica srpska, jedno od najstarijih udruženja građana u Evropi, preteča drugih slovenskih ustanova sabornog karaktera, osnovana 1826. godine, seli se iz Budimpešte u Novi Sad.

1866.

Laza Kostić

Laza Kostić

 

 

 

U Novi Sad se doselio Laza Kostić, najveći pesnik srpskog romantizma i jedan od prvih, i do današnjih dana, najboljih prevodilaca Šekspirovih dela, akademik, političar, diplomata, novinar, sportista i doktor prava. 

1871.

Jovan J. Zmaj

Jovan Jovanović Zmaj

 

 

 

Jedna od prvih razglednica na svetu izašla je u listu čiji je vlasnik bio Novosađanin i najčuveniji dečji pesnik u Jugoistočnoj Evropi – Jovan Jovanović Zmaj

1876.

Josif Runjanin

Josif Runjanin

 

 

 

Josif Runjanin, samouki srpski kompozitor i autor ode srpskom junaštvu „Rado ide Srbin u vojnike” i hrvatske himne „Lijepa naša domovino”, kao penzionisani oficir austrougarske vojske, doselio se u Novi Sad. 

1892.

Električno osvetljenje

Elektricno osvetljenje

 

 

 

Novosađani, ubrzo nakon Londona, Pariza i drugih velikih gradova u Evropi, dobijaju prvo električno osvetljenje. 

1896.

Momčilo Tapavica

Momcilo Tapavica

 

 

 

 

Na prvoj Olimpijadi u Atini, Novosađanin Momčilo Tapavica osvaja bronzanu medalju u tenisu.

1897.

Prva filmska projekcija

Prva filmska projekcija u Novom Sadu

 

 

 

Prva filmska projekcija u Novom Sadu održana je samo dve godine posle premijere braće Limijer u Parizu.

1902.

Miloš Marić

Gimnazija J.J. Zmaj

 

 

 

Miloš Marić, jedan od pionira moderne genetike, maturirao je u novosadskoj gimnaziji „Jovan Jovanović Zmaj”.

1904.

Branislav Nušić

Srpsko Narodno pozorište

 

 

 

Branislav Nušić, najčuveniji srpski komediograf i pisac, postaje upravnik Srpskog narodnog pozorišta. 

1905.

Mileva Ajnštajn

Mileva Ajnštajn (rođ. Marić)

 

 

 

Srpska naučnica, Mileva Ajnštajn (rođ. Marić) prvi put sa suprugom Albertom Ajnštajnom, budućim nobelovcem, posećuje svoj rodni grad.

1909.

Novosadska sinagoga

Sinagoga

 

 

 

Završena je izgradnja jedne od najlepših i najvećih sinagoga u Srednjoj Evropi. 

1910.

Industrijalizacija grada

Industrijalizacija grada

 

 

 

Puštena je u rad elekrrična centrala koja omogućava dalji razvoj industrijalizacije grada.

1911.

Štrand

Štrand

 

 

 

Štrand, jedna od najlepših dunavskih plaža, otvorio je svoje kapije.

1913.

Aerodrom

Prvi aerodrom u Novom Sadu

 

 

 

Samo deset godina od otkrića braće Rajt, u Novom Sadu se otvara aerodrom, a potom i prva fabrika aviona na Balkanu (1923).

1914.

Potrovaradinska tvrđava

Petrovaradinska tvrđava

 

 

 

Od početka Prvog svetskog rata, Petrovaradinska tvrđava postaje kazamat za mnoge ličnosti, pa i tada mladog vojnika Josipa Broza Tita, u budućnosti jednog od vođa svetskog radničkog pokreta i osnivača Pokreta nesvrstanih.

1918.

Kraljevina Srbije

1918.

 

 

 

Novi Sad postaje deo Kraljevine Srbije, zemlje-pobednice Prvog svetskog rata. 

1919.

Franja Stefanović

Franja Štefanović

 

 

 

Novosadski kompozitor Franja Štefanović je, kao rodonačelnik prve opere na svetu u kojoj sve uloge tumače deca, napisao svoje najuspešnije delo Šumska kraljica

1922.

General Vrangel

General Vrangel

 

 

 

General Vrangel, vođa ruske carske vojske u izgnanstvu, posećuje svoje sunarodnike koji su se u velikom broju posle Oktobarske revolucije naselili u Novom Sadu i okolini.

1924.

Stadion Karađorđe

Stadion Karađorđe

 

 

 

Deset godina nakon osnivanja fudbalskog kluba Vojvodina, njegovi fudbaleri odigraće svoju prvu utakmicu na stadionu Karađorđe otvorivši vrata za dalji razvoj sportskog društva, koje će u svojoj dugogodišnjoj istoriji iznedriti velika imena evropskog i svetskog sporta.

1926.

Tagora

Tagora

 

 

 

Tagora, indijski pesnik i filozof, dobitnik Nobelove nagrade za književnost, održao je predavanje u Novom Sadu.

1927.

Milutin Milanković

Milutin Milanković

 

 

 

Milutin Milanković, tvorac najpreciznijeg kalendara na svetu, kojeg je NASA uvrstila među deset najzaslužnijih svetskih naučnika za razvoj nauke o Zemlji, završava svoju čuvenu Kroz vasionu i vekove, koju će već naredne godine u Novom Sadu objaviti Matica srpska. 

1928.

Artur Rubinštajn

Artur Rubinštajn

 

 

 

Artur Rubinštajn, jedan od najznačajnijih pijanista 20. veka, održao je koncert u Novom Sadu.

1929.

Sedište Dunavske banovine

Novi Sad

 

 

 

Novi Sad postaje sedište Dunavske banovine i jedan od regionalnih centara Kraljevine Jugoslavije. 

1936.

Nikola Tesla

Nikola Tesla

 

 

 

Nikola Tesla, Prometej savremenog doba, proglašen je za počasnog građanina Novog Sada.

1937.

Fotosekcija TD „Fruška Gora“

Foto sekcija Novi Sad

 

 

 

Foto-sekcija Turističkog društva Fruška gora iz Novog Sada dobija gran-pri na svetskoj izložbi u Parizu. 

1939.

Banska palata

 

 

 

Svečano je otvorena Banska palata u Novom Sadu, koju je Fejdon, vodeći svetski izdavač u oblasti umetnosti i arhitekture, uvrstio među najznačajnije građevine sveta u XX veku, svrstavši time arhitektu Dragišu Brašovana među pionire moderne arhitekture.

1942.

Novosadska racija

 

 

 

Masovno pogubljenje Srba, Jevreja i Roma tokom Drugog svetskog rata u okupiranom Novom Sadu i okolini ostaće u istoriji upamćeno kao zloglasna Novosadska racija.

1944.

Oslobođenje

Oslobođenje

 

 

 

Novi Sad je oslobođen od fašizma. 

1954.

Osinavanje fakulteta

1954

 

 

 

Osnivanje dva fakulteta i novih ustanova kulture iste godine ispostaviće se kao ključno za dalji razvoj i konačno pozicioniranje Novog Sada kao značajnog naučnog i kulturnog centra. 

1956.

Sterijino pozorje

 

 

 

Ustanovljeno je Sterijino pozorje, jedno od najznačajnijih međunarodnih pozorišnih smotri u ovom delu Evrope, i tako odata pošta jednom od utemeljivača moderne srpske kulture – Jovanu Steriji Popoviću.

1957.

Zmajeve dečje igre

1957

 

 

 

Matica srpska osniva Zmajeve dečje igre, jedan od najstarijih dečjih festivala u oblasti kulture u Evropi.

1958.

Novosadski sajam

Novosadski sajam

 

 

 

Trideset pet godina nakon osnivanja, Novosadski sajam postaje član Unije međunarodnih sajmova. 

1960.

Olimpijsko zlato u Rimu

 

 

 

Silvester Takač i Novak Roganović su dva fudbalera legendarnog tima novosadske Vojvodine, koji su sa selekcijom Jugoslavije osvojili olimpijsko zlato u Rimu. 

1965.

Luj Armstrong

Luj Armstrong

 

 

 

Luj Armstrong, jedan od najuticajnijih džez muzičara, nastupio je u Novom Sadu.

1966.

Holivudske zvezde

1966

 

 

 

U Novom Sadu počinju da snimaju holivudske zvezde – Entoni Kvin, Bert Lankaster, Donald Saterlend, Klint Istvud i mnogi drugi.

1967.

Janika Balaž

1967

 

 

 

Film Skupljači perja za jugoslovensku kinematografiju osvaja gran-pri žirija Kanskog festivala zahvaljujući čemu i čuveni novosadski tamburaški orkestar Janike Balaža stiče svetsku slavu.

1969.

Želimir Žilnik

Želimir Žilnik

 

 

 

Želimir Žilnik, novosadski reditelj, za film Rani radovi osvojio je berlinskog Zlatnog medveda, a ova nagrada je samo jedna u nizu onih koje su učinile da Novi Sad postane prepoznatljiv kao jedan od značajnijih avangardnih centara u Evropi.

1972.

David Ojstrah

David Ojstrah

 

 

 

Novi Sad je posetio David Ojstrah, jedan od najboljih violinista 20. veka.

1976.

Marija Veger

1976

 

 

 

Novosađanka Marija Veger, jedna od najboljih košarkašica Starog kontinenta svih vremena, prvi put će kao kapiten predvoditi najbolji tim Evrope.

1978.

Đorđe Balašević

Đorđe Balašević

 

 

 

Đorđe Balašević, najčuveniji novosadski kantautor, snima jedan od svojih prvih velikih hitova Prva ljubav u čuvenom Studiju M, gde su nastupale najveće muzičke zvezde jugoslovenske scene, tada jedne od najznačajnijih u Evropi.

1980.

Slobodan Kačar

Slobodan Kačar

 

 

 

Slobodan Kačar, član novosadske Vojvodine, okitio se zlatnom olimpijskom medaljom što će biti samo uvertira u osvajanje četiri najznačajnije svetske titule u profesionalnom boksu.

1982.

Majkl Džordan

SPENS 1982

 

 

 

Majkl Džordan, za mnoge najbolji košarkaš svih vremena, igrao je u Novom Sadu u Sportskom i poslovnom centru Vojvodina (SPENS), koji je godinu dana ranije otvoren za 36. Svetsko prvenstvo u stonom tenisu.

1987.

Čet Bejker

Čet Bejker

 

 

 

Novosađani su među poslednjima imali priliku da čuju čuvenog džez muzičara Četa Bejkera.

1988.

Novosadska škola stripa

Stripovi

 

 

 

Novosadska škola stripa postaje svetski poznata ljubiteljima devete umetnosti posle saradnje Novosađanina Zorana Janjetova sa čuvenim Alehandrom Hodorovskim.

1991.

Monika Seleš

Monika Seleš

 

 

 

Novosađanka Monika Seleš postaje prvi reket sveta.

1996.

Aleksandra Ivošev

Aleksandra Ivošev

 

 

 

Aleksandra Ivošev postaje prva Novosađanka koja osvaja olimpijsko zlato, a na istom takmičenju u Atlanti osvaja i drugu, bronzanu medalju u streljaštvu.

1999.

NATO bombardovanje

Novi Sad

 

 

 

Novi Sad ponovo ostaje bez svojih mostova tokom NATO bombardovanja SR Jugoslavije. 

2000.

Zlatni odbojkaši

Odbojka

 

 

 

Većinu tima i stručnog štaba „zlatnih odbojkaša” na Olimpijskim igrama u Sidneju činili su bivši i tadašnji članovi novosadskog kluba Vojvodina.

2001.

Trifun Dimić

Trifun Dimić

 

 

 

Trifun Dimić, utemeljivač romologije, osnivač Matice romske i prvi na svetu prevodilac Biblije na romski jezik, preminuo je u Novom Sadu. 

2002.

Aleksandar Tišma

Aleksandar Tišma

 

 

 

Aleksandar Tišma, pisac koji je svojim delima Novi Sad učinio prepoznatljivim na književnoj mapi Evrope, dobio je svoje poslednje veliko evropsko priznanje postavši član Akademije umetnosti u Berlinu. 

2012.

Košarka 3 na 3

Košarka NS

 

 

 

Osvajanjem zlatne medalje na prvom zvaničnom FIBA Svetskom prvenstvu u Atini Novosađani započinju period svetske dominacije u košarci 3 na 3.

2013.

EXIT festival

EXIT

 

 

 

Exit festival, nakon više od decenije okupljanja najvećih muzičkih zvezda popularne kulture i posetilaca iz celog sveta, osvaja po prvi put titulu Najbolji muzički festival, najprestižniju festivalsku nagradu u Evropi.

2015.

Mario Vargas Ljosa

Mario Vargas Ljosa

 

 

 

Novi Sad je posetio peruanski nobelovac, književnik, Mario Vargas Ljosa, a već sledeće godine i turski književnik, takođe nobelovac, Orhan Pamuk.

2016.

Dve evropske titule

NS

 

 

 

Novi Sad osvaja dve prestižne evropske titule – titulu Evropske prestonice kulture i titulu Omladinske prestonice Evrope. 

2017.

MŠ „Isidor Bajić“

MŠ isidor Bajić

 

 

 

Simfonijski orkestar novosadske Muzičke škole Isidor Bajić proglašen je za najbolji omladinski orkestar u Evropi.

2018.

Ivana Španović

Ivana Španović

 

 

 

Zlatnu medalju u skoku u dalj na Svetskom prvenstvu u atletici u dvorani osvaja najtrofejnija srpska atletičarka, Ivana Španović, članica novosadskog kluba Vojvodina.

2019.

Omladinska prestonica Evrope

Omladinska prestonica Evrope

 

 

 

Novi Sad je Omladinska prestonica Evrope sa krilaticom „Otvorena vrata”.

2022.

Evropska prestonica kulture

Evrospka prestonica kulture

 

 

 

Novi Sad je Evropska prestonica kulture sa sloganom „Za nove mostove”.

Povezani članci